การตอนกิ่งมะละกอเพื่อรักษาสายพันธ์ุ

ผู้เขียนเพิ่งทานส้มตำมาค่ะ นึกได้ว่าที่บ้านตัวเองก็ปลูกมะละกอเหมือนกัน เลยอยากแบ่งปันประสบการณ์ ทั้งปลูกมะละกอแบบใช้เมล็ด และปลูกแบบกิ่งตอน รายละเอียด การปลูกมะละกอไม่ให้กลายพันธุ์ ทำได้โดยการตอนกิ่ง จะเป็นการรักษาสายพันธ์ุไว้ได้ 100% ซึ่งถ้าปลูกด้วยวิธีใช้เมล็ดพันธุ์ 80%

ผลออกมา จะไม่เป็นตามความต้องการอย่างแน่นอน ปลูก100 ต้น จะได้ ต้นมะละกอที่ตรงตามสายพันธ์ุ ไม่ถึงครึ่งของจำนวนที่ปลูก เพราะฉะนั้น การตอนกิ่งมะละกอ จึงเป็นทางเลือกที่ดี เป็นไปตามความต้องการของสายพันธ์ุที่เลือกอย่างพอใจ ลูกดก ต้นเตี้ยไม่ลู่ลม ไม่กลายพันธุ์

มะละกอ เป็นผลไม้ล้มลุก เป็นผลไม้เศรษฐกิจ ที่ทั่วโลกรู้จักกันดี เนื่องจากมะละกอ สามารถรับประทานได้ทั้งดิบ และสุก มีรสชาติและชื่อที่คุ้นหู ติดตาติดใจคนทั่วทุกทวีป นั่นคือ ส้มตำนั่นเอง มะละกอสามารถนำไปประกอบอาหารได้ หลากหลายเมนู แล้วแต่ความชอบ และเคล็ดลับ ของแต่ละบุคคล สมัยก่อน เกษตรกร นิยมเอาเมล็ดพันธุ์ของมะละกอ พันธุ์ต่างๆ มาปลูกกัน ซึ่งทำให้ผิดหวังกันมานักต่อนัก เมื่อต้นมะละกอ ออกลูกมาผิดจากสายพันธุ์เดิม หรือกลายพันธุ์ ลูกแคระแกรน ไม่สมบูรณ์ เราจึงมีวิธี การใหม่คือ การตอนกิ่งมะละกอ ผลจะได้พันธุ์แท้ 100% ไม่กลายพันธุ์อย่างแน่นอน

ก่อนที่จะทำการตอนกิ่งมะละกอ ก็ต้องทำการ หาแม่พันธุ์มะละกอ ที่จะมาทำการขยายพันธ์กันก่อน

วิธีการคัดเลือกพันธ์ุของมะละกอ มีขั้นตอนง่ายๆ คือ 1. เลือกต้นที่มีสายพันธ์ุที่ต้องการ จะเป็นฮอลแลนด์ หรือ แขกดำ หรือ สายพันธ์ุที่ท่านต้องการ 2. เลือกต้นที่มีลูกดก 3. เลือกต้นที่มีรูปทรงมะละกอ สวยงาม สมบูรณ์ 4. ถ้ามีลูกที่สุกงอม แล้วยิ่งดี จะได้ชิมรสชาติของเนื้อมะละกอ ไปด้วย

เมื่อเลือกได้ครบส่วนประกอบต่างๆ ของสายพันธ์ุมะละกอตามต้องการแล้ว ก็ทำการ ตัดต้นมะละกอ ต้นที่เลือกได้เลย วิธีการตัด ให้ตัดให้สูงจากพื้น ไม่เกิน 1 เมตร เมื่อตอนกิ่งมาปลูกต้นที่ได้ต่อไปจะไม่สูง ประมาณไม่เกิน เดือนครึ่งถึงสองเดือน กิ่งมะละกอที่แตกออกมาจากต้นแม่พันธุ์ ก็จะสามารถทำการตอนได้แล้ว 

อุปกรณ์และเครื่องมือในการตอนกิ่ง

1. มีดที่ใช้ในการเฉือนกิ่งมะละกอ เลือกมีดที่เล็กจับถนัดมือ และที่สำคัญต้องคมด้วย

2. ปุ๋ยมะพร้าวที่บรรจุใส่ถุงพลาสติก ถ้าไม่มีให้ใช้ตามสูตรโบราณ คือ ดินกับกากมะพร้าว

3. เชือกฟาง 

4. ไม้ไผ่ หรือไม้เนื้อแข็ง ทำเป็นลิ่มเตรียมไว้ ความยาวประมาณนิ้วมือ 

ขั้นตอนในการตอนกิ่งมะละกอ

1. การทำแผลเพื่อทำการตอน ในการเฉือนกิ่ง เว้นระยะห่างจากโคนกิ่งพอประมาณ เฉือนจากล่างขึ้นไปบนยอดกิ่ง เป็นปากฉลาม ให้ได้ 1/3 ของกิ่ง ถ้าเฉือน ลึกไปมากกว่านั้น จะทำให้กิ่งหัก เสียหายใช้ไม่ได้

2. ใช้ลิ่มไม้ไผ่ ที่เตรียมไว้ อัดเข้าตรงแผลที่เฉือนให้อ้าไว้ ถ้าแผลของกิ่งอ้าถือว่าสมบูรณ์

3. ใช้มึดกรีดถุงปุ๋ยมะพร้าว กรีดด้านที่จะเอาไปผูกติดกับกิ่งมะละกอ ใส่น้ำประมาณในปุ๋ยให้ชุ่มและบีบออกพอหมาด นำไปมัดติดตรงที่ทำแผลและเอาลิ่มอัด ไว้ ใช้เชือกฟางมัด ด้านบน และด้านล่างของถุงปุ๋ยมะพร้าว เหมือนมัดข้าวต้มมัด มัดให้แน่นๆ รากที่งอกออกมาจะได้แข็งแรง ไม่หลุดร่วง

4. ทำการตัดท่อน้ำเลี้ยง เพื่อบังคับให้กิ่งที่ตอนแตกรากเร็ว ให้เฉือนตรงโคนกิ่งที่ทำการตอนทิ้งไป ประมาณ 1/3 ของกิ่งตอน ทิ้งไว้ประมาณ 20 วัน หรือไม่ เกิน 1 เดือน กิ่งมะละกอที่ตอนก็จะแตกรากออกมา ก็จะทำการตัดกิ่งที่แตกราก มาทำการชำใส่ถุงให้แข็งแรง ก่อนนำไปปลูกลงดิน

การที่เราไม่นำกิ่งที่แตกรากไปปลูกเลย คือลดอัตราการตายของกิ่ง ซึ่งการนำกิ่งไปชำใส่ถุงเพิ่มดินคือ การทำให้กิ่งมะละกอ แข็งแรง รากเกาะดินในถุงให้แน่น เมื่อนำไปปลูกก็จะได้ผลสมบูรณ์ ชำใสดินในถุงไว้ประมาณ 15 วัน ก็สามารถนำกิ่งพันธ์ุ ไปลงปลูกในหลุมดินที่เตรียมการปลูกไว้

เทคนิค ในการปลูกกิ่งตอนมะละกอให้ได้ผล

ให้ใส่ปุ๋ยหมักชีวภาพ (ขี้วัว) อย่าใช้ปุ๋ยเคมีเด็ดขาด เพราะรากของมะละกอ เป็นรากแก้วเมื่อโดนเคมีจะเน่าเปื่อยได้ ใส่ปุ๋ยไว้ใต้หลุม หลุมในการปลูกกิ่งตอนนั้น ไม่ต้องขุดลึก ขุดแค่พอท่วมโคนดินที่ชำไว้ก็พอ ถ้าขุดเลยลำต้นมา พอโดนฝนจะทำให้ลำต้นเปื่อยเน่าได้ และอีกอย่างหนึ่ง ก็คือหาไม้ค้ำกับลำต้นไว้ กันกิ่งล้ม ก็เป็นอันเรียบร้อย ประมาณ 45 วัน กิ่งตอนก็จะออกผลตามสายพันธุ์ที่เลือกสรรมา อย่าง 100% ไม่กลายพันธุ์อย่างแน่นอน 

สุดท้ายนี้หวังว่าผู้อ่านที่ได้เข้ามาเว็บบ้านน้อย คงจะได้ประโยชน์จากบทความนี้ไม่มากก็น้อยนะครับ บ้านน้อยรวบรวมเทคนิคและวิธีการเกี่ยวกับการเกษตรทุกรูปแบบ รวมที่นี่ บ้านน้อย ดอทคอม